Estonya’da iş kurmak, hızlı, dijital ve sorunsuz bir süreç olarak bilinir. Ama dürüst olalım — çoğu girişimcinin aklındaki ilk soru vergi politikası ya da evrak işleri değildir. Çok daha basit bir soru sorarlar: Bu iş bana aslında ne kadara mal olacak? Rakamları önceden bilmek sadece bütçenizi planlamanıza yardımcı olmakla kalmaz, aynı zamanda ileride beklenmedik masraflarla karşılaşmayacağınız konuda içinizi rahatlatır.
Estonya’da şirket kurmak gerçekten ne kadara mal olur?
Bu makalede, Estonya’da bir şirket kurarken karşınıza çıkacak başlıca maliyet kalemlerini inceleyeceğiz. Kaçınılmaz devlet harcından tutun da yasal adres veya profesyonel yardım gibi pratik eklentilere kadar, seçeceğiniz yönteme göre toplam tutarın nasıl değişebileceğini göreceksiniz.
İşin özeti basit: İster e-Residency ile tamamen dijital şekilde ilerleyin, ister bir noterde şahsen kayıt yaptırın, isterseniz de bir hizmet sağlayıcısına güvenin — her seçeneğin kendine özgü bir maliyeti ve avantajları vardır.
Ana Maliyet Kalemleri ve Ücretler
Kayıt masraflarını iki ana bölümde ele alabiliriz: zorunlu devlet harçları ve işlemi kolaylaştırmak için tercih edilebilecek isteğe bağlı hizmetler. Devlet harçları zorunludur; buna karşılık yasal adres, iletişim kişisi veya profesyonel destek gibi ekstra hizmetlere duyulan ihtiyaç durumunuza bağlıdır:
- Devlet Kayıt Harcı
Estonya’da bir limited şirket (OÜ) kurmak için bir devlet harcı ödemeniz gerekir. Eğer e-Business Register portalı üzerinden çevrimiçi kayıt yaparsanız, harç €265 tutarındadır. Noter aracılığıyla kayıt yapmak ise biraz daha ucuzdur — €200. Bu ödeme, başvurunuzun ticaret sicilinde resmî olarak işlenmesini kapsayan tek seferlik bir ücrettir.
- e-Residency Kartı (Dijital Kimlik)
Şirketini tamamen çevrimiçi kurmayı seçen yabancı girişimciler için e-Residency dijital kimlik kartı edinmek şarttır. e-Residency kartı başvurusu için alınan devlet harcı €150 tutarındadır ve kart 5 yıl geçerlidir. Bazı durumlarda kartı belirli noktalardan teslim alırken küçük bir ek hizmet ücreti (genellikle yaklaşık €20) ödemeniz gerekebilir, ancak kart için yıllık bir kullanım ücreti yoktur. e-Residency kartı, belgeleri dijital olarak imzalamanıza ve Estonya’nın e-hizmetlerine uzaktan erişmenize olanak tanır. Eğer zaten bir Estonya kimlik kartınız varsa ya da e-Residency olmadan noter aracılığıyla şirket kurmayı tercih ederseniz, bu masraftan kaçınabilirsiniz.
- Noter Ücretleri
Eğer çevrimiçi portalı kullanamıyorsanız (örneğin e-Residency’niz yoksa veya işlemleri şahsen yapmak istiyorsanız), şirket kuruluşunu bir Estonya noteri aracılığıyla yapmanız gerekir. Şirket kuruluşu için noter ücretleri, işlemin karmaşıklığına ve noterin tarifesine bağlı olarak genellikle €100 ile €200 arasında değişir. Noter, kuruluş belgelerini hazırlayıp onaylar. Ayrıca, Estonya’da bulunmuyorsanız noter yolunu seçmek çeviri veya seyahat masrafları gibi küçük ek giderlere de yol açabilir. Devlet harcı (€200) da noter masraflarına ek olarak ödenir; noter genellikle bu ödemenin yapıldığını gösteren bir kanıt talep eder veya ödeme işlemini süreç içinde kolaylaştırır.
- Yasal Adres ve İrtibat Kişisi
Her Estonya şirketinin kayıtlı bir yasal adresi olmalıdır. Yönetim kurulunda yerel ikamet eden yoksa, resmî makamlardan gelen tebligatların zamanında alınarak iletilebilmesi için bir irtibat kişisi hizmeti kullanmak akıllıca olur. Bu hizmetler genellikle sanal ofis sağlayıcıları tarafından birlikte sunulur ve yıllık ortalama maliyeti €300–€400 civarındadır. Yıllık bir gider olduğu için, bu masrafı tek seferlik kayıt ücretlerine ek olarak bütçenize dahil etmeyi unutmayın.
- Hizmet Sağlayıcı Ücretleri
Henüz e-Residency kartınız yoksa, en kolay yol genellikle şirket kuruluşunu yerel bir hizmet sağlayıcısına yaptırmaktır. Böylece, tüm ayrıntıları kendiniz çözmek yerine sistemi iyi bilen ve evrak işlerini sizin adınıza halleden bir uzman süreci devralır. Bu destek, Tallinn’de bir notere gittiğinizde yanınızda olarak veya vekaletname ile tamamen uzaktan sağlanabilir. Ücret, seçtiğiniz yönteme bağlı olarak değişir. Noter aracılığıyla yapılan kurulumun maliyeti genellikle €750–€900 civarındayken, tamamen uzaktan kurulumunki yaklaşık €1100–€1300 düzeyine çıkar. Uzaktan yöntem, ek yasal işlemler gerektirdiği için daha pahalıdır ancak sizi seyahat zahmetinden kurtarır. Çoğu pakete yasal adres ve irtibat kişisi hizmeti zaten dahildir, hatta bazılarında muhasebe gibi ekstra hizmetler de sunulur. Yine de, muhasebe gibi süreklilik gerektiren hizmetlerin ayrıca ücretlendirildiğini unutmayın; bu nedenle pakete nelerin dahil olduğunu bildiğinizden emin olun.
En önemlisi, her kayıt yönteminin kendine özgü güçlü yönleri vardır. Bazı girişimciler çevrimiçi kaydın hızına önem verir, diğerleri noterle çalışmanın sağladığı güvenceyi tercih eder ve birçoğu da kapsamlı bir hizmet paketinin getirdiği rahatlığı seçer. Hangi yolu seçerseniz seçin, Estonya’da şirket kurma süreci her durumda şeffaf, verimli ve makul maliyetlidir.
Toplam Beklenen Maliyet ve Tipik Aralık
Peki, Estonya’da şirket kurmanın gerçekte maliyeti ne kadar? Eğer e-Residency yolunu seçer ve temel adımları kendiniz hallederseniz, ilk yıl için ayırmanız gereken bütçe genellikle €600–€800 aralığında olacaktır. Bu miktar, devlet harcı, dijital kimlik kartı ücreti ve resmî adres gibi temel ihtiyaçları karşılar.
Elbette, birçok girişimci biraz ekstra yardım almayı tercih ediyor. Süreci sizin adınıza yöneten bir hizmet sağlayıcı kullanmak, toplam maliyeti yaklaşık €1000 seviyesine yaklaştırır; her şeyi vekaletname ile uzaktan halletmek isterseniz, bu da yaklaşık €1300 tutacaktır. Buna rağmen, bu yatırım başka birçok ülkeyle kıyaslandığında hâlâ nispeten küçüktür — özellikle de Estonya’nın sunduğu hız, şeffaflık ve dijital kolaylıklar göz önüne alındığında.
Sonuç
Estonya’da şirket kurmak büyük paralar harcamanızı gerektirmez. Kurallar açıktır, maliyetler öngörülebilirdir ve diğer birçok ülkeye kıyasla süreç şaşırtıcı derecede basittir.
Nihai bütçeniz, şirketinizi hangi yöntemle kurmayı seçtiğinize — ister e-Residency ile çevrimiçi, ister noter aracılığıyla, ister vekaletname ile uzaktan — ve işlemleri kolaylaştırmak için tercih edeceğiniz ek hizmetlere bağlı olacaktır. Sonuç olarak, Estonya’da bir OÜ kurmak yalnızca mütevazı bir başlangıç yatırımı gerektirir. Hangi ücretlerin zorunlu, hangilerinin isteğe bağlı olduğunu öğrendikten sonra, önceden planlama yapmak ve Estonya’nın verimli, dijital ve iş dostu ortamından tam anlamıyla yararlanmak çok daha kolay hale gelir.
